Obezite Cerrahisi Öncesi Hazırlık, Tetkikler, Beslenme
Obezite cerrahisi hem psikolojik hem de fiziki olarak zorlu bir süreçtir. Bu sürece giriş yapacak olan kişilerin ise her konudan hazır olması ileride yaşanacak olumsuz durumların ortadan kaldırılmasına ve uygulanan prosedürün çok daha başarılı olmasına yardımcı olacaktır. Unutmamalısınız ki obezite cerrahisi kilo vermeniz için sadece bir aracıdır, kilo vermek için emek göstermenizi engellemez.
Obesite Cerrahisi Öncesi Tetkikler
Obezite cerrahisi öncesinde kişilerden birçok farklı testler alınarak kişilerin bulunan mevcut sağlık durumu göz önünde bulundurulur. Bunun için yapılan testler;
- Kan: Alınan kan örneği ile kişinin vitamin durumu, hemoglobin seviyesi ve diğer faktörler öğrenilir.
- İdrar: Alınan idrar testi diyabet, safra ya da böbrek problemlerinin teşhisinde kullanılır.
- Endoskopi: Ağız ya da burundan iletilen endoskopik araç ile mide taraması gerçekleştirilir.
- Yutma Testi: Özel bir sıvıyı içmenizle bu test gerçekleştirilir. Asit reflü şiddeti ve yemek yolundaki problemlerin anlaşılması sağlanır.
- Solunum Fonksiyon Testi: Kişilerin derin bir nefes alması ve bu nefesi üflemesi ile ölçülen, akciğerler hakkında bilgi veren testtir.
- Check Up: Tüm beden taraması gerçekleştirilerek kişinin fiziksel olarak bulunan hastalıkları teşhis edilir.
- Alkol: Kişilerin alkol kullanımı kilo alımı ile doğru orantılıdır. Bu nedenle kanda bulunan alkol oranına dikkat edilir.
- Sigara Kullanımı Üst Batın Ultrasonu: Sigara alışkanlığı bulunan hastaların üst batın (karının üst bölümünde bulunan karaciğer, safra kesesi, pankreas, böbrek, dalak vb.) ultrason ile incelenmesidir.
- Kolonoskopi: Özel kameralı cihaz ile kalın bağırsağın incelenmesi işlemidir.
- Mamografi: Özellikle meme kanserinin ya da problemlerinin teşhisi için kullanılır.
- Diyetisten Görüşmesi: Kişi ameliyat öncesinde diyetisyen ile görüşerek beslenme için bilgi alır.
- Psikiyatrik Değerlendirme: Kişilerin fiziki olarak sağlıklı olmasının yanında psikolojik olarak da bu duruma hazır olması ve ameliyat için yeterince sağlıklı bir yapıda olması gerekir.
- EKG: Kişi bir bant üzerinde yürütülerek kalp değerleri, solunumu ve benzeri bilgileri elde edilir.
- Ultrason: Ultrason özellikle karnının sağ üst bölümünde ağrı yaşayan hastalar için gerçekleştirilir.
- Tiroid Testi: Kan örneği alınarak kişilerin tiroidlerinin sağlık durumuna bakılır.
Obezite Cerrahisi Öncesi Beslenmeye Neden Dikkat Edilir?
Obezite cerrahisi ile kilo vermek isteyen kişiler, ameliyat tarihine en az 2 hafta kala özel bir diyete başlamalıdır. Kişinin daha ameliyat öncesinde beslenmesine dikkat etmesi birçok konuda kişiye rahatlık sağlayacaktır;
- Ameliyatınız öncesinde kilonuz ne kadar düşük olursa ameliyat riskleriniz o kadar azalacaktır. Hem ameliyat sonrasında siz hem de ameliyat sırasında doktorunuz daha rahat sonuçlar ile karşılaşacaktır.
- Ameliyat sonrasında sizi zorlu bir diyet bekler. Öyle ki ameliyat sonrasında kötü alışkanlıklarınızı denemek isterseniz ölümcül sonuçlarla dahi karşılaşabilirsiniz. Ameliyat öncesinde yapacağınız beslenme programı ameliyat sonrasındaki zorlu programa daha kolay adapte olmanızı sağlayacaktır.
- Çok ileri derecede obez olan kişilerin obezite cerrahisi sırasında komplikasyonlar ile karşılaşma ihtimali çok daha yüksektir. Ameliyat öncesinde dikkatli bir şekilde beslenmek kilo vermenizi sağlayacağı için komplikasyonlarınızı azaltacaktır.
- Ameliyat öncesinde karaciğer ve karnın yorgunluğunu azaltmak önemlidir. Dikkatli bir şekilde beslenmeniz ve yağlı yiyeceklerden uzaklaşmanız bu konuda size yardımcı olur.
Ameliyat öncesinde düzenleyeceğiniz beslenme programının sizi çok fazla zorlayacak düzeyde olmasına gerek yok. Yalnızca sizi kötü alışkanlıklarınızdan uzaklaştıracak ve sağlıksız beslenme ürünlerini hayatınızdan çıkarmanıza yardımcı olacak programlar edinmelisiniz.
Obezite Cerrahisi Öncesi Beslenme Planı Nasıl Yapılır, İçeriği Nedir?
Obezite cerrahisi öncesinde beslenme planı yaparak ameliyatınızı çok daha kolay bir hale getirmek için şu yönergelere uymalısınız;
- Doymuş yağlardan kaçının, mümkünse hiç tüketmeyin. Tam yağlı süt ürünler, yağlı et, kızartmalar ve diğer doymuş yağ içeren gıdaları beslenme sürecinizce tüketmeyin.
- Karbonhidrattan uzak durmalısınız. Tatlı, makarna, patates, ekmek ya da un ile yapılan diğer hamur işi ürünlerini tüketmemelisiniz. Bu yiyecekler karbonhidrat açısından çok yüksektir.
- Şeker sofralarınızdan kalkmalıdır. Şekerli içecekler, tatlılar, çikolatalar ya da şeker içeren tüm ürünleri yiyecek ya da alışveriş listenizden çıkarmanız gerekiyor.
- Egzersizleriniz ile tükettiğiniz porsiyonları kontrollü bir seviyede tutmalısınız. Tükettiğiniz yiyeceği yakmak için daha fazla enerji harcamanız gerektiğini unutmayın.
- Aşırı yemek yemek, tıkanırcasına yemek yemek gibi alışkanlıklarınızı bırakmaya çalışın. Kendiniz için bir porsiyon belirleyin ve doysanız da doymasanız da yemeyi bu porsiyon ile bitirin. Dilerseniz ara öğün olarak yoğurt, belirli miktarda meyve ya da benzeri yiyecekleri tüketebilirsiniz.
- Sigara kullanıyorsanız kullanmayı bırakmanız gerekir. Sigara hem ameliyat sonrası yaralarınızın iyileşmesini zorlaştırarak komplikasyonlar oluşturur hem de midenizi doğrudan etkileyerek kilo almanıza neden olur.
- Obezite cerrahisi için başvuru yapmanızın ardından doktorunuz size bir liste oluşturacaktır. Bu listenin dışına çıkmamaya özen gösterin.
- Alkol hem içerdiği kalori ile kilo alımına neden olur hem de midenize etki ederek sindiriminizi güçleştirir. Bu nedenle alkolü de hayatınızdan çıkarmanız gerekir.
- Yemekleriniz ile beraber içecek tüketmemelisiniz.
Obezite Cerrahisi Öncesi Ne Yenir?
Obezite cerrahisi öncesi tercih edeceğiniz yiyecekler düşük kalorili ancak yüksek protein içeren yiyecekler olmalıdır. Ameliyat tarihiniz yaklaştıkça ise daha çok sıvılar ile beslenmeye başlamanız gerekir.
Protein tozu ve shake içmek bu konuda size yardımcı olacaktır. İlk olarak diyet programınızda katılar olarak tüketebileceğiniz besinler; elma, muz, şeftali, kayısı, armut, ananas, kavun, ıspanak, havuç, yaz kabağı, yeşil fasulye, yoğurt, süzme peynir, yağsız dana eti, tavuk, hindi, beyaz balık ve yumurta şeklindedir.
Daha sonra sıvı diyete geçtiğinizde ise kafeinsiz kahve ve çay, kaymağı alınmış süt, ince olarak hazırlanmış çorba ve et suyu, şekersiz meyve suları (içerisine ekstra şeker ilave edilmemiş yalnızca meyvenin şekerini içeren sular) ve bol bol su şeklindedir.
İki düzenin arasında ise katı olarak tüketebileceğiniz gıdaları püre haline getirerek ya da blender yardımı ile sıvı hale getirerek tüketmeniz gerekir.
Obezite Cerrahisi Öncesi Ne Yenmemelidir?
Bariatrik cerrahi öncesinde tüketiminden mutlaka kaçınmanız gereken gıdalar;
- Yüksek şekerli gıdalar: Asitli içecekler, tatlılar, çikolatalar ya da yoğun şeker içeren tüm yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
- Alkol: Ameliyat öncesinde mutlaka alkol almaktan kaçınmanız gerekir.
- Yağlı yiyecekler: Yağlı et, kızartma, tam yağlı süt ya da içerisinde bol yağ ile pişirilen yemekler yenmemelidir.
- Fastfood: Doymuş yağ ve sağlıksız besin içeren tüm fastfood yiyeceklerden uzak durmalısınız.
Diyetin Mantığı Nedir?
Bariatrik cerrahi öncesinde yapılan diyetin mantığı temelde şu şekildedir;
- Ameliyatınızın sonrasında sizi zorlu, yalnızca sıvı tüketebileceğiniz ve daha sonra da küçük porsiyonlar ile dikkatli bir şekilde besleneceğiniz hayat bekliyor. Yapılan obezite ameliyatları geri alınamadığı için kişiler bu diyete uyum gösteremezse hem sağlık problemleri yaşayabilir hem de ameliyatın ardından kilo veremeyerek tüm emeklerini boşa çıkarabilir.
- Ameliyat öncesinde yapacağınız diyet kilo vermenize yardımcı olacaktır. Ameliyat öncesinde ne kadar kilo kaybederseniz ameliyatınız ve sonrası sizin için o kadar kolay olur.
- Obezite cerrahisi sadece fiziki bir ameliyat değildir. Ameliyatınıza kadar kötü alışkanlıklarınızı ne kadar bırakmayı başarırsanız ameliyat sonrasında vazgeçmek ya da kendinizi kötü duruma düşürmek için kendinizi o kadar az riske atarsınız.
- Obezite ameliyatının birçoğu yapıldıktan sonra yeniden değiştirilemez. Eğer ameliyat öncesinde diyet yaparsanız ameliyat sonrasındaki diyete ne kadar uyum sağlayabileceğinizi anlarsınız. Böylece eğer sizin için diyet problem olacak ise ameliyatı yaptırmadan farklı yöntemleri deneyebilirsiniz.
Birkaç Diyet Örneği
Sade ve işlevsel bir diyet örneği için;
- Gün: Kahvaltıda 2 adet haşlanmış yumurta, kahvaltıyla öğle arasında atıştırmalık için protein tozu, öğle yemeği için haşlanmış tavuk (çok küçük parçalara ayrılmış), iki öğün arasında atıştırma için yoğurt, akşam yemeği için fırınlanmış tavuk ya da yağsız et, haşlanmış sebze.
- Gün: Kahvaltı için protein tozu, öğle yemeği için ızgara tavuk, sade bir salata ( marul, salatalık, soğan, domates), çok az miktarda salata sosu, atıştırma için yüksek protein tozlu karışım, akşam yemeği için et sulu çorba, akşam atıştırmalık yoğurt.
- Gün: Kahvaltı için avokado, 1 adet haşlanmış yumurta, haşlanmış sebze, atıştırmalık protein tozu, öğle hindi eti ve 1 dilim peynir, akşam yemeği 1 adet elma ve bir miktar fıstık ezmesi, atıştırmalık için doğal yapılmış dondurma.
Tamamen sıvı diyeti için ise uygulayabileceğiniz diyet;
Kahvaltı; az yağlı süt, atıştırmalık protein tozu;
Öğle Yemeği; puding ve multivitamin, atıştırmalık kalsiyum tozu;
Akşam Yemeği; çorba ve sıvı hale getirilmiş sebze haşlaması, atıştırmalık yoğurt.
Bariatrik Cerrahi Öncesi Kaç Kilo Vermem Gerekiyor?
Bariatrik cerrahi öncesinde kişilerin kaybetmesi gereken kilo miktarı değişiklik gösterir. Ancak tüm hastaların kendi kilolarının %10’unu vermesi yeterli olacaktır. Örneğin 120 kilo olan bir birey 15 kilo kaybederse ameliyat için birçok riskin ortadan kalkmasına yardımcı olacaktır. 15 ila 20 kilo kaybı herkes için ideal olarak görülür.
Bariatrik Cerrahi Öncesi Hangi İlaçları Bırakmam Gerekiyor?
Bariartrik cerrahi öncesinde NSAID grubuna dahil olan tüm ilaçları kullanmayı bırakmalısınız. Bu ilaçlara örnek olarak aspirin, bebek doz düşük Aspirin, Advil, Aleve, Ibuprofen, Nurpin ilaçları gösterilebilir. Eğer düzenli olarak kullandığınız ilaçların neler olduğunu bilmiyorsanız doktorunuza danışmalısınız. Belirtilmiş tüm ilaçlar ameliyattan en geç 7 gün önce bırakılmalıdır.
Bariatrik Cerrahi Öncesi Cerraha Sorulacak Sorular
Cerrahi ya da cerrahi olmayan kilo verme yöntemlerine uygun muyum?
Eğer BMI değeriniz 30 ila 40 arasında ise tüm yöntemlere uygunsunuz denebilir. Ancak BMI değeriniz 45 – 50 arasında ise ameliyat öncesinde kilo vermeniz gerekir.
Ameliyattan önce ne tür testleri yaptırmam gerekir?
Hem fiziki hem de psikolojik yönden durumunuzu ortaya koyan check up ve psikolojik danışman ölçümü gibi yaptırmanız gereken birçok test bulunuyor.
Uygulanacak bariatrik cerrahi prosedüründe riskler nelerdir?
Tüm yöntemlerin farklı riskleri bulunur. Ayrıca risklerin ortaya çıkması için de sizin sağlık durumunuz önemli rol oynar. Yara yeri problemleri ya da beslenme yanlışlığından kaynaklı riskler ile karşılaşabilirsiniz.
Obezite cerrahisi sonrasında ne zaman kilo vermeye başlarım?
Ameliyatınızın tamamlanmasının ardından birkaç hafta içerisinde kilo verme hızınız artacaktır. Birinci aydan itibaren kilo verdiğinizi rahatlıkla fark edebilirsiniz.
Obezite cerrahisi prosedürü geri alınabilir mi?
Yalnızca uygulanan bazı prosedürler geri alınmaya uygundur. Genellikle obezite cerrahisi için geri dönüşü olmayan ameliyatlar tercih edilir.
Ne kadar sürede iyileşebilirim?
İyileşme süreniz tamamen size bağlıdır ancak normal şartlarda bir hasta ortalama 2 ila 4 hafta içerisinde günlük hayatına dönebilecek kadar iyileşir.
Kilo verme ameliyatı hamile kalmama neden olur mu?
Aşırı kilo, kadınlarda gebeliğin önlenmesine neden olur. Kilo verme ameliyatı ile fazla kilolarınızdan kurtulmanız durumunda hamile kalma ihtimaliniz de artacaktır.